سلامت

تفاوت دوز تقویتی و دوز سوم واکسن کرونا

دوز سوم واکسن کرونا با دوز تقویتی آن چه تفاوتی دارد؟

دوز سوم واکسن کرونا: افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند، نمی‌توانند آنتی‌بادی کافی را بعد از تزریق دوز اول و دوم واکسن کرونا، ایجاد کنند. به همین دلیل بدن آن‌ها ایمنی لازم را برای جلوگیری از ابتلای شدید به بیماری و مرگ و میر ایجاد نمی‌کند.

این افراد به تزریق دوز سوم واکسن کرونا احتیاج دارند تا ایمنی کافی را در برابر ابتلا به بیماری شدید، بستری شدن و حتی مرگ و میر به دست آورند.

دوز تقویتی واکسن کرونا: برخلاف دوز سوم واکسن کرونا، دوز تقویتی واکسن کرونا برای افرادی مناسب است که سالم هستند و بدن آن‌ها ایمنی کافی را توسط تزریق دوزهای اول و دوم واکسن کرونا ایجاد کرده است. به عبارت دیگر دوز تقویتی واکسن کرونا برای جلوگیری از کاهش ایمنی طی گذشت زمان برای فرد تزریق می‌شود.

لازم به ذکر است که فرمولاسیون دوز سوم واکسن کرونا مشابه با دوز اول و دوم آن است. همچنین در اکثر مواقع فرمولاسیون دوز تقویتی واکسن کرونا مشابه با دوز اول و دوم همان واکسن است و تنها مقدار واکسن تزریقی در دوز تقویتی کم‌تر از دوز دوم آن است اما گاهی ممکن است چند نوع فرمولاسیون برای واکسن تقویتی وجود داشته باشد. به عنوان مثال برای دوز سوم واکسن مدرنا تا به امروز چند فرمولاسیون پیشنهاد شده است.

چه افرادی می‌توانند دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کنند؟

همان‌طور که گفتیم طبق گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند و نقص ایمنی متوسط تا شدید دارند، نمی‌توانند با دریافت دوز اول و دوم واکسن ایمنی مناسب را در بدن خود ایجاد کنند واجد شرایط دریافت دوز سوم واکسن کرونا  هستند. همچنین سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد دوز سوم فقط برای محافظت از افراد آسیب پذیر مانند افراد دارای نقص ایمنی و کادر درمان فعال در بخش‌های بیمارستانی است. در ادامه به ذکر چند نمونه از این دسته افراد می‌پردازیم:

  • افرادی که به دلیل داشتن سرطان یا تومور تحت درمان‌های خاص مانند شیمی‌درمانی هستند.
  • افرادی که مبتلا به ایدز (HIV) هستند.
  • افرادی که پیوند عضو داشته‌اند و یا در دو سال گذشته پیوند مغز استخوان انجام داده‌اند و در حال مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند.
  • افرادی که داروهای کورتیکواستروئیدی مانند کورتون با دوز بالا مصرف می‌کنند.
  • افرادی که به بیماری‌های سیستم ایمنی مانند سندروم دی‌جورج یا سندروم ویسکوت آلدریچ یا حتی مالتیپل اسکلروزیس (MS) مبتلا هستند.
  • کادر درمان که در معرض شدید خطر ابتلا به بیماری هستند.
برای دوز سوم واکسن کرونا کدام واکسن مناسب‌تر است؟

سینوفارم: طبق بررسی‌های محققان چینی مشخص شد که ۵ ماه بعد از تزریق دوز دوم واکسن سینوفارم ایمنی ایجاد شده تا حدود ۷۰ درصد کاهش می‌یابد و بعد از دریافت دوز سوم واکسن سینوفارم میزان پادتن‌های بدن ۷/۲ برابر می‌شود. از طرفی برخی دیگر از پزشکان توصیه می‌کنند که برای دوز سوم بهتر است به جای سینوفارم از واکسن‌های پروتئینی و یا واکسن‌های حامل وکتور مانند اسپوتنیک و آسترازنکا جهت افزایش ایمنی ایجاد شده در بدن استفاده شود.

اسپوتنیک لایت: محققان روسی بعد از بررسی‌های انجام شده اعلام کردند که واکسن اسپوتنیک لایت، در برابر سویه دلتا تا ۷۰ درصد ایمنی ایجاد می‌کند اما این ایمنی پس از ۵ ماه نیاز به تقویت توسط تزریق دوز سوم دارد.

همچنین این محققان یادآور شدند که می‌توان در دوز سوم واکسن اسپوتنیک لایت (Sputnik Light ) را برای تمامی انواع واکسن‌های کرونا تزریق کرد همچنین  افرادی که در دوزهای قبلی واکسن اسپوتنیک وی (Sputnik V) را دریافت کرده‌اند نیز می‌توانند دوز سوم اسپوتنیک لایت را بعد از گذشت حداقل ۶ ماه دریافت کنند.

آسترازنکا: افرادی که در دوز اول و دوم واکسن آسترازنکا دریافت کرده‌اند بهتر است برای دوز سوم همان آسترازنکا یا واکسن‌های حامل وکتور ویروس را تزریق کنند. در صورتی که فرد بعد از تزریق واکسن آسترازنکا دچار حساسیت شده باشد بعد از مشورت با پزشک می‌تواند واکسن دیگری را برای دوز سوم دریافت کند.

چه افرادی می‌توانند دوز تقویتی واکسن کرونا را دریافت کنند؟

طبق توصیه‌های CDC تمام افراد بالای ۱۸ سال می‌توانند دوز تقویتی‌ واکسن کرونا را دریافت کنند که زمان مناسب برای تزریق بسته به نوع واکسن دریافتی در دوز اول و دوم مشخص می‌شود:

  • افراد بالای ۱۸ سالی که در دوز اول و دوم، واکسن فایزر، بیون تک یا مدرنا را دریافت کرده‌اند بعد از گذشت حداقل ۶ ماه از تزریق آخرین دوز (دوز دوم)، می‌توانند دوز تقویتی واکسن کرونا را دریافت کنند.
  • افراد بالای ۱۸ سالی که واکسن جانسون اند جانسون (Johnson & Johnson’s Janssen) را تزریق کرده‌اند، بعد از گذشت حداقل ۲ ماه از تزریق، می‌توانند دوز تقویتی واکسن کرونا را دریافت کنند.

همچنین زمان مناسب برای دریافت دوز تقویتی واکسن کرونا برای افراد بالای ۱۸ سالی که دوز اول و دوم را سینوفارم تزریق کرده‌اند به طور دقیق مشخص نیست اما توصیه می‌شود تزریق دوز تقویتی، حداقل ۳ یا ۴ ماه پس از دریافت دوز دوم صورت گیرد. همچنین در برخی منابع توصیه شده است که برای دریافت دوز سوم واکسن کرونا بهتر است ۶ ماه از تزریق دوز دوم گذشته باشد.